Waarom?

Waarom is het belangrijk muzikale ontwikkeling te stimuleren bij jonge kinderen?

 

Muziek is een fundamenteel onderdeel van onze cultuur en kan een grote rol spelen in de opvoeding van een kind. Door muziek leren jonge kinderen hun emoties op natuurlijke en evenwichtige manier uit te drukken en te communiceren met hun omgeving. Bovendien helpt muziek het kind motorische, sociale, cognitieve en zintuiglijke vaardigheden op te bouwen. Bij Luistergoed bieden we een hoogwaardige muzikale omgeving voor je kind, die een diepgaande invloed heeft op de mate waarin zij/hij in staat zal zijn om als volwassene muziek te ervaren, begrijpen en waarderen.

 

Ieder kind heeft het vermogen en de aanleg om muziek te leren. Dit vermogen kan het krachtigst ontwikkeld worden vanaf de geboorte tot de leeftijd van negen jaar. De belangrijkste jaren zijn echter de eerste drie. Als het kind niet de juiste muzikale prikkels krijgt tijdens de eerste jaren, zal zijn kostbare aangeboren vermogen verloren gaan. Hoewel baby’s geboren worden met een bepaalde aanleg om muziek te leren, wordt deze aanleg sterk beïnvloed door de omgeving. De muzikale omgeving waarin een kind opgroeit is daarom essentieel voor zijn muzikale ontwikkeling.

 

Zingen, spelen met beweging en dansen zijn allemaal primaire vormen van communicatie tussen ouders en kinderen, die zowel de ontwikkeling van het muzikale vermogen als het aanleren van de moedertaal stimuleren. Recente onderzoeken van muziekpsychologen en -pedagogen hebben het bestaan van een overeenkomst aangetoond tussen de manier waarop kinderen leren praten en hoe ze muziek leren.

 

Hoe?

Hoe werkt de muziekles?

 

Tijdens de Luistergoed muziekles krijgt je kind informele begeleiding door te luisteren, bewegen en experimenteren met prachtige instrumenten en andere materialen. Liedjes worden gezongen in verschillende toon en ritmesoorten, en meestal zonder woorden, omdat de woorden van vocale muziek de aandacht van kinderen afleiden van de basiselementen van muziek. Kinderen zijn niet verwacht om liedjes te "leren" en ook niet om op specifieke manieren te moeten reageren op de muziek die ze horen. Zo absorberen ze op natuurlijke wijze de muziek van hun omgeving. 

 

De manier waarop de muziekles wordt gegeven is geheel afhankelijk van de leeftijd van de deelnemers. De reden daarvoor is dat kinderen verschillende motorische, sociale, cognitieve en emotionele reacties hebben, in overeenstemming met hun leeftijd en het stadium van ontwikkeling.

​

Naast de muziekles zijn er nog drie leuke Luistergoed CD's met liedjes in verschillende toon en ritmesoorten zodat ouder en kind thuis samen kunnen oefenen en genieten. 

 

Beweging

Vanaf de geboorte is bewegen de natuurlijkste en meest spontane reactie op muziek. Daarom bevat de muzieksessie verschillende activiteiten die zich richten op beweging en ruimtelijke verkenning, zoals muzikale spelletjes met sjaals, ballen of zelfs zonder materiaal. Met deze activiteiten leert het kind zijn beweging en ademhaling te coördineren met de muziek die het te horen krijgt.

​

Het is van groot belang om het kind zelf te laten bewegen op haar/zijn eigen tempo. Tijdens de muziekles bewegen we op een vrije vloeiende manier, zonder geïmponeerde "dansjes" die de natuurlijke motorische reactie van het kind zouden kunnen belemmeren. Ouders worden uitgenodigd om de beweging voor te doen in plaats van het kind bijvoorbeeld te laten klappen op haar/zijn handjes of haar/hem te laten slaan op een trommeltje.

​

Luisteren

De luistermomenten, die speciale concentratie vragen, zijn ook van het grootste belang. Tijdens deze momenten komen de kinderen in aanraking met het plezier van luisteren en uitproberen, spelen met en onderzoeken van nieuwe geluiden en muziekinstrumenten.

 

Ook stilte krijgt speciale aandacht: het is juist tijdens deze momenten van stilte dat het kind alle muzikale informatie in zich opneemt. Het is vaak ook het moment van onverwachte reacties, zoals het herhalen van de bewegingen of korte tonale loopjes, die kort daarvoor waren gezongen. We moeten niet opzettelijk reacties van de kinderen willen uitlokken, maar in plaats daarvan hun eigen leer-ritme respecteren, door hen ruimte te geven om hun mogelijkheden zelf te ontdekken.

 

Prikkels voor alle ontwikkelingsgebieden

Naast het ontwikkelen van de muzikaliteit bestrijkt de Luistergoed muziekles verschillende andere ontwikkelingsgebieden van je kind:

 

• Muzikale ontwikkeling: luisteren, bewegen, zingen, uitproberen van muziekinstrumenten

• Motorische ontwikkeling: bewustzijn van het eigen lichaam, evenwicht, ruimtelijke oriëntatie,
  motorische coördinatie

• Sociale ontwikkeling: spelen met anderen, eigen grenzen leren kennen, leren door naar anderen te kijken

• Emotionele ontwikkeling: leren over gevoelens, ontwikkelen van creativiteit, ontwikkelen van de relatie tussen kind en verzorger, zelfbewustzijn

• Cognitieve ontwikkeling: concentratie, de lichaamsdelen leren benoemen, begrippen zoals "op", "onder" en "naast"

• Spraak- en taalontwikkeling: spelen met spreekgeluiden, goed articuleren, mondmotoriek, uitbreiding van de woordenschat

• Zintuiglijke ontwikkeling: aanraken, luisteren, kijken.

 

Ritmische en tonale inhoud

Tijdens de muziekles krijgt het kind een grote verscheidenheid aan ritmisch en tonaal materiaal. Liedjes worden in majeur en mineur gezongen, zonder vooropgezette betekenis, zoals "vrolijk" of "verdrietig". Veel liedjes worden ook gezongen in toonsoorten zoals Dorische, Mixolydische en Phrygische. Ook zijn er ritmische sequenties in verschillende maatsoorten, uitgevoerd met neutrale lettergrepen zoals "ba","pa" en "ma".

 

Bovendien worden de liedjes met opzet zonder woorden uitgevoerd: het is veel belangrijker dat verzorgers en kinderen op muzikale en speelse manier in contact komen met de inhoud van de muziek (toon en maat) dan met de inhoud van de taal (tekst van het liedje). Het stimuleren van een gevoelig oor voor muziek bij jonge kinderen hangt af van hun focus op de basiselementen van de muziek, zoals juiste toonhoogte, maat, tempo of dynamiek. Deze focus is makkelijker te bereiken als de muziek zonder woorden wordt gebracht.

 

Muzikale diversiteit

Waarom is verscheidenheid aan toon en maat, dynamiek en tempo zo belangrijk? Laten we terug gaan naar de vergelijking tussen het proces van muzikale vorming en het leren van een taal. Uit onderzoek blijkt het dat kinderen leren muziek zoals ze leren praten. Vanaf het moment van de geboorte leggen de ouders verbaal contact met het kind, brengen het op natuurlijke manier in aanraking met lettergrepen, woorden en zinnen, zonder het speciale doel om het kind te leren spreken. Het kind neemt deze taal-informatie wel in zich op om op deze manier een woordenschat door imitatie te ontwikkelen, totdat het zelf het stadium bereikt van verbale improvisatie. Vergelijkenderwijs zal het kind, als het wordt blootgesteld aan een rijke en gevarieerde muzikale omgeving, een grotere muzikale "woordenschat" en een betere muzikale manier van denken en begrijpen ontwikkelen.

 

Hoe leert een kind zijn moedertaal en muziek?

• Het kind luistert naar zijn ouders wanneer ze praten. / Het kind luistert naar zijn ouders/verzorgers wanneer ze zingen of spelen.

• Het kind imiteert de geluiden/klanken die hij hoort.

• De ouders/verzorgers herkennen de reacties van het kind en geven daarop positieve feedback; dit stimuleert het kind om verder te leren.

• Het kind neemt de positieve feedback van zijn ouders in zich op en herhaalt de geleerde klank. Dit proces gaat door totdat het kind verschillende klanken/woorden kent.

• Het kind leert klanken/woorden te imiteren, maar ook deze te begrijpen en later deze te gebruiken in zinnen. Hij is dan in staat om met de taal/muziek te improviseren.

 

De volgende punten zijn dus essentieel bij het leren van de moedertaal en muziek aan het kind:

• Diversiteit van luisterrepertoire in de omgeving van het kind

• Kwaliteit van voorbeeld gegeven door ouders/verzorgers

• Herhaling (die stimuleert imitatie)

• Positieve feedback tegen reacties van het kind

 

Actieve rol van ouders/verzorgers

De muzikale omgeving waarin een kind opgroeit is essentieel voor zijn muzikale ontwikkeling. Actieve deelname en stimulans van ouders en verzorgers is essentieel voor de muzikale groei van het kind. Bij Luistergoed leren niet alleen de kinderen, maar ook de ouders. Zij worden uitgebreid betrokken bij het leerproces van hun kind.

​

Materialen

De keuze van materialen wordt gemaakt met oog voor de veiligheid van het kind. Materialen worden op speelse manier geintroduceerd door de verscheidenheid aan timbres, kleuren en materiaalgebruik. Tijdens de muzikale activiteiten worden die materialen gebruikt, die geschikt zijn voor het stadium van ontwikkeling van het kind en die veel verschillende mogelijkheden tot bespelen hebben.

 

Stem

Alle liedjes worden op gemiddeld-hoog bereik gezongen, geschikt voor de kinderstem, zodat de kinderen op een natuurlijke en gezonde manier de muziek (geluiden) die ze horen kunnen nadoen. Laten we niet vergeten dat kinderen in de allereerste plaats leren door nadoen en dat wij hun daarom een zo goed mogelijk voorbeeld moeten geven. Zingen is ongetwijfeld een van de belangrijkste elementen bij de Luistergoed muziekles.